- H μαρμάρινη εικόνα του Χριστού Ευεργέτη
- Κωδικός Αντικειμένου : 280
- Συλλογή : Ιερά Μητρόπολις Σερρών
- Τύπος : Εικόνα
- Κατηγορία : Εικόνα
- Χρόνολογία : 11ο έως και τον 14ο αιώνα
- Τοποθεσία : Σέρρες
- Επιγραφές : Οι πεπλατυσμένες κεραίες του σταυρού στο φωτοστέφανο του Χριστού, φέρουν με ανάγλυφα γράμματα την επιγραφή Ο / Ω / Ν, ενώ στον κάμπο της εικόνας, στις δύο πλευρές του φωτοστεφάνου, με εγχάρακτη κεφαλαιογράμματη γραφή σημειώνονται τα συμπληρώματα Ι(ΗΣΟΥ)C
- Υλικά : μάρμαρο
- Τρέχουσα Θέση : Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών, το παλαιό «Μπεζεστένι»
- Περιγραφή : Η μορφή περιβάλλεται από σκαφοειδές πλαίσιο πλάτους και βάθους 5 εκ. Ο Χριστός παριστάνεται στηθαίος και μετωπικός, ενδεδυμένος με πλούσιο, σε πτυχώσεις, χιτώνα και ιμάτιο. Το ιμάτιο περνά κάτω από το δεξί χέρι και περιζώνει την μορφή, στο ύψος της οσφυακής χώρας, ενώ καλύπτει τον δεξί ώμο και ολόκληρο το αριστερό τμήμα της μορφής. Ο Χριστός υψώνει μπροστά στο στήθος το δεξί χέρι και ευλογεί με την παλάμη προς τα έξω, ενώ με το αριστερό κρατάει κλειστό κώδικα ευαγγελίου. Επιμανίκια που κοσμούνται στις παρυφές με μια σειρά μαργαριταριών περιβάλλουν τους καρπούς των χεριών. Η απόδοση της στάχωσης του Ευαγγελίου, με τον ανάγλυφο σταυρό και τον ένθετο ρόδακα στο κέντρο, καθώς και τα σταγονόμορφα κοσμήματα σε ακτινωτή διάταξη, που γεμίζουν τα τριγωνικά διαστήματα, πάνω και κάτω από το σημείο ένωσης των κεραιών του σταυρού, παραπέμπει σε πολυτελή, διάλιθη διακόσμηση. Η στάση της μορφής είναι ισόρροπη και μετωπική, το σώμα βαρύ με ριχτούς ώμους και ογκώδη μέλη, τα χέρια εύρωστα με αντίρροπες κινήσεις, κάθετη το δεξί που ευλογεί και οριζόντια το αριστερό, κινήσεις που κυριαρχούν σε πρώτο επίπεδο και τονίζονται μέσα σε διακριτά πλαίσια. Όπως αυτά διαμορφώνονται, τόσο με τις κάθετες πτυχές του αριστερού τμήματος του χιτώνα, σε συνδυασμό και με τον κλειστό κώδικα, όσο και με τις οριζόντιες πτυχές της περίζωσης. Η στιβαρότητα του χεριού που κρατάει το ευαγγέλιο ανταποκρίνεται στο στιβαρό λαιμό της μορφής, ενώ τα πλούσια πολυπλόκαμα μαλλιά, όπως συνηθίζεται στις απεικονίσεις του Χριστού, απολήγουν στον αριστερό ώμο. Η επιφάνεια του φωτοστεφάνου, εκτός από τις κεραίες του σταυρού, φέρει την επιγραφή Ο / Ω / Ν και είναι αδρά ειργασμένη, γεγονός που υποδηλώνει ότι αρχικά το φωτοστέφανο έφερε ένθετη διακόσμηση. Δυστυχώς, σήμερα δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί το υλικό και η χρωματική απόχρωση αυτής της διακόσμησης. Η απόδοση των χαρακτηριστικών του προσώπου διακρίνεται από μια τάση υπερβολής κυρίως με την εγχάραξη και τον υπερτονισμό των ματιών. Ωστόσο, η μορφή, αποπνέει ζωντάνια και εκφραστικότητα, δημιουργώντας μια αίσθηση οικειότητας και ταυτοχρόνως, ένα γαλήνιο μεγαλείο.