- O Ναός των Αγίων Θεοδώρων
- Κωδικός Αντικειμένου : 279
- Συλλογή : Ιερά Μητρόπολις Σερρών
- Τύπος : ναός
- Ρυθμός : Τρίκλιτη Βασιλική με νάρθηκα
- Κατηγορία : Ναός
- Χρόνολογία : έως τον 14ο αιώνα
- Τοποθεσία : Σέρρες
- Υλικά : Λιθόκτιστος ναός
- Διαστάσεις : 16,20μ x 24μ
- Τρέχουσα Θέση : Σέρρες
- Ιστορία : Παρόλο το σεβαστό αριθμό δημοσιευμάτων που αφορούν τον ναό, εξακολουθούν να είναι με την αρχική μορφή, τον διαχωρισμό και τη χρονολόγηση των φάσεών του, εξακολουθούν να είναι ανοικτά. Η σημαντική καταστροφή που υπέστη το 1913 με την πυροπόλησή του, οι μεταγενέστερες προσθήκες, που παρουσίαζε λίγο πριν την καταστροφή του, αλλά και οι αναστηλωτικές εργασίες, που ακολούθησαν, οι οποίες δεν συνοδεύτηκαν από αναλυτική δημοσίευση, συνετέλεσαν, ώστε οι γνώσεις μας για την οικοδομική ιστορία του να είναι συγκεχυμένες.
- Περιγραφή : Στη σημερινή μορφή το κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από κυρίως ναό, από ένα ναΰδριο στον τύπο σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με γεμισμένα γωνιαία διαμερίσματα, που προσκολλάται στη ΒΔ γωνία, από ένα επίμηκες καμαροσκεπές πρόσκτισμα, που προσκολλάται στο δυτικό τμήμα του βορείου τοίχου, καθώς και από ένα τετράπλευρο χώρο ανατολικά και σε συνέχεια του προηγούμενου ( εικ.1-2). Η στάθμη των δαπέδων των παραπάνω χώρων βρίσκονται σε ψηλότερο επίπεδο σε σχέση με αυτό του ναού. Σε κάποιες φωτογραφίες φαίνεται ένα ακόμη τετράπλευρο κτίσμα στη βόρεια πλευρά, στεγαζόμενο με τυφλό θόλο και είσοδο στη δυτική πλευρά ( εικ.3). Τέλος, κοντά στη ΝΑ γωνία του περίβολου διατηρούνται τα λείψανα ενός λουτρού, που μετατράπηκε σε αγίασμα κατά τον 12ο αιώνα. Ο ναός ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα, υπερυψωμένο μέσο κλίτος, υπερώα πάνω από τα πλάγια κλίτη και μια προεξέχουσα, ημικυκλική, εσωτερικά και εξωτερικά, αψίδα ( εικ. 7). Οι εσωτερικές διαστάσεις χωρίς την αψίδα είναι 16,20 μ. στον ανατολικό τοίχο και 15,90 μ. στον δυτικό. Το μήκος είναι 24 μ. εκ των οποίων τα 4,30 μ. αντιστοιχούν στον νάρθηκα. Ο ναός έχει τρεις εισόδους, μια στο μέσον της δυτικής πλευράς, μια στο νότιο τοίχο του νάρθηκα και μια στο νότιο τοίχο του κυρίως ναού. Ο χώρος του Ιερού Βήματος χωρίζεται από τον κυρίως ναό με τοιχοπεσσούς σχήματος Τ, οι οποίοι αντικρίζουν παραστάδες, που εκφύονται από τον ανατολικό τοίχο και διαμορφώνουν ευρεία τοξωτά ανοίγματα. Δύο κιονοστοιχίες από τρεις κίονες, οι οποίοι στα δυτικά αντικρίζουν παραστάδες, εκφύονται από τον τοίχο, που χωρίζει τον νάρθηκα από τον κυρίως ναό και ανατολικά τους τοιχοπεσσούς του ιερού βήματος, χωρίζουν τον κυρίως ναό σε τρία κλιτή.