• Γεννέσιον του Προδρόμου
  • Κωδικός Αντικειμένου : 272
  • Συλλογή : Ιερά Μητρόπολις Σερβίων & Κοζάνης
  • Τύπος : Εικόνα επιστηλίου
  • Κατηγορία : Εικόνα
  • Χρόνολογία : 1810
  • Τοποθεσία : Κοζάνη
  • Επιγραφές : Η ΓΕΝΝΗΣΕΣ / ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
  • Τρέχουσα Θέση : Ιερός Ναός Κοίμησης Θεοτόκου, Βελβεντό Κοζάνης
  • Περιγραφή : Η σύνθεση του θέματος, αν και ολιγοπρόσωπη, είναι χωρισμένη σε τρεις σκηνές, στις οποίες βασικό ρόλο παίζει η απόδοση του χώρου μέσα στον οποίο εντάσσονται. Στην αριστερή πλευρά, πάνω σε επιβλητικό κρεβάτι με χρυσοποίκιλτο κωνικό κιβώριο, απ’ όπου πέφτει πλούσιο κατακόκκινο παραπέτασμα, είναι ανακαθισμένη με την βοήθεια ανοιχτοπράσινου μαξιλαριού η μητέρα του Προδρόμου, Ελισάβετ, και δέχεται έδεσμα που της προσφέρει νεαρή γυναίκα, μέσα σε βαθύ πινάκιο. Αποδοσμένη σε μεγαλύτερη κλίμακα από τις άλλες μορφές, είναι σκεπασμένη με ρόδινο κάλυμμα, πάνω στο οποίο έχει ακουμπισμένο το αριστερό της χέρι, ενώ το δεξί στηρίζει σε μικρό τραπέζι, με πλούσιο, ρόδινο ύφασμα, πάνω στο οποίο είναι τοποθετημένα χρυσά σκεύη φαγητού. Το πρόσωπό της, κάτω από τον λευκό κεφαλόδεσμο που καλύπτει τα μαλλιά της, αποδίδεται γερασμένο, με ρυτίδες στα μάτια, το σαγόνι και τον λαιμό. Κοντά στα πόδια του κρεβατιού, που περιβάλλεται από πολυτελές πράσινο ύφασμα, κάθεται νέα γυναίκα με λευκό κάλυμμα κεφαλής και απλά ενδύματα, η οποία απλώνει το χέρι της προς την Ελισάβετ. Πρόκειται πιθανώς για τη μαία. Η μορφή επαναλαμβάνεται, με τα ίδια χαρακτηριστικά προσώπου και τα ίδια ενδύματα στη σκηνή του λουτρού του βρέφους, που αποδίδεται στην κάτω αριστερή γωνία της εικόνας, σε πρώτο επίπεδο. Στο λουτρό συμμετέχει και μια δεύτερη γυναίκα, η οποία γονατισμένη ανάμεσα στην πολύτιμη χρυσαφένια λεκάνη και την άδεια «κούνια» του βρέφους, κρατάει ανοιχτό ρόδινο προσόψιο. Μια τρίτη σκηνή αποδίδεται στην άνω δεξιά πλευρά της εικόνας, όπου κάτω από παραλληλόγραμμο χρυσοβαμμένο κουβούκλιο είναι καθισμένος ο Ζαχαρίας, πατέρας του Ιωάννη του Προδρόμου, σε χρυσοποίκιλτο θρόνο με υψηλό ερεισίνωτο. Κρατάει ανοιχτό ειλητάριο και φτερό χήνας και γράφει για να μπορεί να επικοινωνήσει, διότι, όπως γνωρίζουμε, ο Θεός τον είχε τιμωρήσει να βουβαθεί. Στην σύνθεση αναγνωρίζει κανείς «τον φόβο του καινού», που δεν επιτρέπει χώρο χωρίς διακόσμηση. Έτσι, το βάθος διανθίζεται από ραβδωτούς πεσσούς που στηρίζουν μεγάλα γκρίζα τόξα, ενώ πίσω τους διακρίνονται οι ρόδινοι τοίχοι διώροφου κτιρίου με στενά παράθυρα. Πάνω στον γκρίζο τοίχο μεταξύ των τόξων είναι γραμμένη με κόκκινο χρώμα η μεγαλογράμματη επιγραφή Η ΓΕΝΝΗΣΕΣ / ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ. Το πλαίσιο φέρει μια μόνο ταινία κίτρινου χρώματος με εσωτερική οριοθέτηση από μαύρη γραμμή που στις γωνίες σχηματίζει X. Την εικόνα αποδίδουμε στον ζωγράφο Β του δευτέρου εργαστηρίου.