• Η Πεντηκοστή
  • Κωδικός Αντικειμένου : 269
  • Συλλογή : Ιερά Μητρόπολις Σερβίων & Κοζάνης
  • Τύπος : Εικόνα επιστηλίου
  • Κατηγορία : Εικόνα
  • Χρόνολογία : 1810
  • Τοποθεσία : Κοζάνη
  • Επιγραφές : Η ΚΑΘΟ / ΔOC - ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥ / MATOC
  • Τρέχουσα Θέση : Ιερός Ναός Κοίμησης Θεοτόκου, Βελβεντό Κοζάνης
  • Περιγραφή : Στη σκηνή της Πεντηκοστής κυριαρχεί η μορφή της Παναγίας, η οποία καθισμένη σε θρόνο χωρίς ερεισίνωτο και με τα χέρια σε δέηση προ του στήθους μοιάζει να αιωρείται στο χώρο. Την περιβάλλουν, οι επίσης αιωρούμενοι, δώδεκα απόστολοι, που αποδίδονται σε πολύ μικρότερη κλίμακα και βρίσκονται καθισμένοι ανά έξι, ημικυκλικά γύρω της, πάνω σε χαμηλά χρυσοποίκιλτα καθίσματα, των οποίων τη μορφή βλέπουμε στα άκρα του ημικυκλίου. Πάνω από το κεφάλι της Παναγίας εικονίζεται το Άγιο Πνεύμα ως περιστερά, το οποίο κατέρχεται μέσα σε ένα χρυσοκόκκινο ημικύκλιο πλαισιωμένο από νέφη. Πάνω στα κεφάλια των αποστόλων, μέσα στα φωτοστέφανα, μικρή κόκκινη φλόγα δηλώνει την επέμβαση του Αγίου Πνεύματος, ενώ οι ζωηρές κινήσεις των αποστόλων και τα κλειστά ειλητάρια που κρατούν στο ένα χέρι, την επιβεβαιώνουν. Κάτω από τα πόδια της Παναγίας εικονίζεται ημίσωμος γέροντας με μακριά λευκά μαλλιά και γένεια, που στέκεται μετωπικός και χρυσοντυμένος, με χρυσό τριγωνικό πίλο. Στα ανοιχτά του χέρια κρατάει λευκό ύφασμα με τον παραδοσιακό τρόπο που το κρατούσαν στην ύστερη αρχαιότητα και την παλαιοχριστιανική περίοδο προσωποποιήσεις χρονικών περιόδων. Πρόκειται και εδώ για την προσωποποίηση του κόσμου, σύμφωνα με την επιγραφή που τον συνοδεύει. Ο χώρος στον οποίο συμβαίνει το γεγονός της καθόδου του Αγίου Πνεύματος δεν προσδιορίζεται, αν είναι εσωτερικός ή εξωτερικός, μιας και το έδαφος αποδίδεται ζωηρά γαλάζιο και τα δύο υψηλά και πολυώροφα κτίσματα που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του βάθους της συνθέσεως δεν συνδέονται μαζί της, αλλά μόνο την διακοσμούν. Επιγραφή μεγαλογράμματη με κόκκινα γράμματα: Η ΚΑΘΟ / ΔOC - ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥ / MATOC πλαισιώνει την κεφαλή της Παναγίας. Το πλαίσιο της εικόνας φέρει δύο ανισομεγέθεις ταινίες. Η εξωτερική είναι στενότερη και μαύρη, ενώ η εσωτερική είναι πλατύτερη και κίτρινη με λευκό περίγραμμα. Τεχνοτροπικές ομοιότητες με προηγούμενες εικόνες, όπως στην απόδοση των μορφών, για τον λόγο αυτό αποδίδουμε την εικόνα στον ζωγράφο Β του δεύτερου εργαστηρίου.